คัมภีร์วิสุทธิมรรค ภาค ๑ เล่ม ๑

978-616-300-674-5

คู่มือ “คัมภีร์วิสุทธิมรรค ภาค ๑ เล่ม ๑” นี้ ประกอบด้วยเนื้อหา ๒ นิเทศ คือ

(๑) สีลนิเทศ แสดงถึงการรักษาศีลอันเป็นพื้นฐานเบื้องต้นแห่งการประพฤติพรหมจรรย์ในพระพุทธศาสนาของพุทธศาสนิกชนทั้งหลาย โดยเฉพาะพระภิกษุผู้มุ่งปฏิบัติเพื่อความหลุดพ้น ท่านแสดงศีล ๔ ระดับ คือ ปาติโมกขสังวรศีล ศีล คือ ความสำรวมในพระปาติโมกข์อันมีศรัทธาเป็นเหตุให้สำเร็จ อินทรียสังวรศีล ศีลคือ ความสำรวมอินทรีย์ ๖ อันมีสติเป็นเหตุให้สำเร็จ อาชีวปาริสุทธิศีล ศีลคือความบริสุทธิ์แห่งอาชีวะอันมีวิริยะความเพียรเป็นเหตุให้สำเร็จ ปัจจยสันนิสิตศีล ศีลคือการพิจารณาแล้วจึงใช้สอยปัจจัย ๔ อันมีปัญญาเป็นเหตุให้สำเร็จ และแสดงธรรมที่เป็นเหตุให้เกิดความเศร้าหมองแห่งศีลอันได้แก่ความที่ศีลขาด และความยินดีในเมถุน-สังโยค และความผ่องแผ้วแห่งศีลคือความที่ศีลไม่ขาดและปราศจากเมถุนสังโยค และโทษแห่งความไม่มีศีลและอานิสงส์แห่งความถึงพร้อมด้วยศีลไว้ด้วย

(๒) ธุตังคนิเทศ แสดงถึงวิธีบำเพ็ญธุดงควัตร ๑๓ ประการ เพื่อบำบัดบรรเทาความพอใจในกามทั้งหลาย มีธุดงค์ที่เกี่ยวกับผ้า ๒ อย่าง คือปังสุกูลิกังคธุดงค์ และเตจีวรกังคธุดงค์ การใช้ผ้าบังสุกุลและผ้าไตรจีวรเป็นวัตร ธุดงค์ที่เกี่ยวกับบิณฑบาต ๔ อย่าง คือ การเที่ยวบิณฑบาตเป็นวัตร การเที่ยวบิณฑบาตตามลำดับตรอกการนั่งฉันอาหาร ณ อาสนะเดียว การฉันอาหารเฉพาะในบาตร และการห้ามอาหารที่เขามาภายหลังเป็นวัตร ธุดงค์ที่เกี่ยวเสนาสนะที่อยู่อาศัยมี ๕ อย่าง คือการอยู่ป่าเป็นวัตร อยู่โคนไม้เป็นวัตร อยู่ที่กลางแจ้งเป็นวัตร อยู่ป่าช้าเป็นวัตร และอยู่เสนานะตามที่เขาจัดให้เป็นวัตร และธุดงค์ที่เกี่ยวความเพียร ๑ อย่างคือเนสัชชิกังคธุดงค์ ถือการนั่งเป็นวัตร แต่ละประการได้แสดงวิธีการปฏิบัติอย่างเบา อย่างกลาง และอย่างประณีต ทั้งวินิจฉัยโดยความเป็นกุศลและอกุศลไว้ให้อย่างชัดเจน เพื่อเหมาะแก่ผู้ถือปฏิบัติทั้งคฤหัสถ์และบรรพชิตอันจะเป็นการส่งเสริมศีลให้บริสุทธิ์และเป็นฐานรองรับการเจริญสมถกัมมัฏฐานเป็นลำดับไป